Stalag VIII-C
| Stalag VIII-C | |
|---|---|
 | |
 | |
| Kuruluş | 1939 |
| Kapanış | 1945 |
| Tür | Nazi toplama kampı |
| Konum | |
| Hizmet bölgesi | Nazi Almanyası |
| Ana kurum | Wehrmacht |
Stalag VIII-C, II. Dünya Savaşı sırasında Sagan'da (şimdi Żagań yakınları, Polonya) Nazi esir kampı.[1] Yakınında II. Dünya Savaşı başlarında inşa edilmiş olan Stalag Luft III vardır. Bu kampta 29.436 savaş esiri tutuldu. Kamp koşulları kötüydü; Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında pek çok kişi açlık, salgın hastalık ve işkence kaynaklı çok sayıda esir öldü. 1942'nin başında hayatta kalanlar diğer kamplara transfer edildi.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Kamp, Eylül 1939'da Nazilerin Polonya Seferi ardından birkaç bin Polonyalı esiri barındıracak şekilde inşa edildi. III. Cenevre Sözleşmesi büyük oranda ihlal edilerek bu mahkûmların çoğu Haziran 1940'ta savaş tutsağı statülerinden mahrum edildi ve çalışma kamplarına transfer edildi.
Fransa Muharebesi sırasında esir alınan Fransız ve Belçikalı askerler ve çoğu Cezayir, Fas ve Senegal kökenli olan kampa yerleştirildi. 1941'de daha çok İngiliz, Kanada, Yunan ve Yugoslav olmak üzere Balkan Cephesi'nden daha fazla mahkûm geldi. Bunları Barbarossa Operasyonu'ndan Sovyet mahkûmlar takip etti. 1941'in sonlarında yaklaşık 50.000 esir, bu sayının üçte biri için tasarlanmış bir alana yerleştirildi. Kamptaki koşullar oldukça kötü idi, açlık, salgın hastalıklar ve kötü muamele esirlerin zor şartlarda hayat sürdürmesine neden oldu. 1942'nin başlarında Sovyet esirler diğer kamplara, özellikle Neuhammer'deki Stalag VIII-E'ye transfer edildi.
Eylül 1943’ün ortalarında, çok sayıda İngiliz, ANZAC ve Güney Afrikalı esirler İtalya'dan trenle gelmeye başladı. Bu esirlerin çoğu daha önce Kuzey Afrika'daki Batı Çöl Operasyonu sırasında yakalanmıştı ve o zamandan beri Mussolini önderliğindeki İtalya Krallığı'nda gözaltına alınmıştı. Bununla birlikte, İtalya'nın ateşkes yaptığı haberleri üzerine Nazi kuvvetleri İtalyan hapishane kamplarının yönetimini ele geçirmeye yönlendirildi ve haftalar içinde müttefik güçlere ait esirlerin nakledilmesi süreci başladı. Birçok esir kuzeye, Nazi Almanyası'ndaki kamplara transfer için Stalag VIII-C'ye gönderildi.
Tahliye ve geri dönüş
[değiştir | kaynağı değiştir]Şubat 1945’in başlarında, mahkûmların çoğu, özellikle İngilizler ve Milletler Topluluğu, Sovyet saldırısının önünde batıya doğru yürüdü. Kamp yönetimi işlenen suçlarla ilgili tüm belgeleri ve kanıtları imha etti. 14 Şubat 1945'te Kızıl Ordu kampa girdi. Daha sonra Nazi savaş esirlerini barındırmak için bu kamp kullanıldı. 1961'de ölen ve buraya gömülen binlerce insanın anısına bir anıt yapıldı. 1971 yılında kamp alanında, hem Stalag VIII-C hem de Stalag Luft III kayıtlarını ve hatıralarını barındıracak "Savaş Müttefikleri Savaş Şehitleri Müzesi" kuruldu.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Sorsby, John Lesley. "Account of forced march from Stalag 8C : 8 February—10 March 1945". BBC WW2 People's War. 8 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2019.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Stalag VIIIC recent video footage[ölü/kırık bağlantı]
- Stalag VIIIC and Stalag Luft 3 POW Camps Museum in Zagan, Poland 11 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.